over de helft!

Dumelang.. le kae?.. re teng


Jajaja onze eerste woordjes Sesotho kunnen we inmiddels spreken! Zuid Afrika kent maar liefst 11 officiële talen waaronder Afrikaans, Engels en Sesotho. Sesotho wordt onder andere gesproken onder de zwarte mensen in Viljoenskroon. Deze 3 bovengenoemde woorden horen we dagelijks vele malen en betekenen: hallo. Hoe gaat het? Het gaat goed.

Zou het niet goed gaan.. geen idee wat we dan moeten zeggen, haha! Dat hopen we in onze laatste weekjes nog te mogen leren.


We zijn inmiddels over de helft van ons verblijf in Zuid Afrika en wat vliegt de tijd voor ons! Gisteren hebben we de 6 meiden uitgezwaaid waarmee we 7 weken een toptijd hebben gehad. Wat is het stil in huis. Onze Afrikaanse mam en haar partner zijn net terug van vakantie, dus we zijn nog maar met ons 4tjes in dit grote huis. Voor ons is het nog ongeveer een weekje in Viljoenskroon vertoefen en dan op 20 nov begint de rondreis. Voor de rondreis willen we nog een aantal dagen in Johannesburg overnachten en vanuit daar start dan de rondreis. We hebben net een mail ontvangen dat de rondreis doorgaat en de groep uit 26 jongeren bestaat. We kunnen niet wachten op deze nieuwe uitdaging!

Ondertussen hebben we weer heel wat meegemaakt..


Allereerst een dikke pluim voor onze huisgenootjes in Afrika.. Ze hebben veel geld opgehaald om van alles te kunnen opknappen op de hospice! Daarnaast was er nog geld over om een dag uit te kunnen gaan naar een speeltuin met een dierenpark. De manager van de hospice kwam een dag vantevoren er mee aan om brieven de deur uit te doen voor ouders/familieleden. Lekker op z'n Afrikaans dus.. en wij maar stressen over het feit hoe we de verantwoordelijkheid moeten nemen voor al deze kinderen en hoe ervoor te zorgen dat we geen kinderen kwijt zouden raken;).  Daar gingen we dan. Een hele bus vol met ongeveer 100 kinderen en de caremoeders (begeleiding van de hospice). Wat een happening. De kinderen hadden de dag van hun leven. Veel kinderen komen nooit buiten Rammulotsi dus het was een hele ervaring voor ze. Wat ook leuk was om te zien was dat familieleden kinderen in de mooiste jurkjes hadden gezet en haren opgestoken.. en dat voor een schoolreisje naar een speeltuin. In nederland juist een reden om je oude kloffie aan te trekken leek ons! Erg verbazingwekkend. Op de terugweg sliep tenminste de helft van de kinderen. En ohja ook de studenten en wij zelf haha. Wat een mooie dag.


Daarnaast hebben Maartje en ik 2 dagen meegeholpen in het plaatselijke kliniekje. We lopen veel mee met de thuiszorg en op de hospice, maar vonden het ook leuk om meer te zien. Het kliniekje is eigenlijk een soort GGD. He, dat is nou nog eens toevallig.. laat ik dat nou net toch wel eens missen soms! Echter is het wel zo dat deze GGD een grote chaos is met mensen die niet een half uurtje moeten wachten voordat ze aan de beurt zijn.. nee een hele dag. En dat zonder dan ook maar enig geklaag. We hebben tig baby's gewogen en gemeten.. en stiekem geknuffeld. Elke keer als de volgende moeder met kind aan de beurt was riepen we "kenna", dat "volgende" betekend. Op een gegeven moment reageerde er niemand meer. Maartje besloot naar de wachtkamer te lopen om nogmaals luid en duidelijk "kenna" te roepen. Helaas viel de hele wachtkamer stil en keek iedereen haar aan alsof ze Chinees praatte. En ik maar schateren in het kamertje ernaast ;). Daarnaast hebben we spuitjes klaargemaakt en administratieve handelingen uitgevoerd. Ze waren erg blij met onze hulp. Ook bij deze GGD werden soa testen uitgevoerd en anticonceptie uitgeschreven. Personeel vond het lastig om dit werk uit handen te geven, dus hier hebben we ons jammer genoeg buiten moeten houden. 


Verder hebben we een dag meegekeken op de gehandicaptenschool in Rammulotsi,  wat geweldig om te zien! Een heel groot terrein met verschillende lokalen en gebouwen. Zwarte zwakbegaafden krijgen op verschillende niveaus les in lezen, schrijven, huishouding en voor de slimmere ook basis rekenen, aardrijkskunde, engels etc. Veel praktijklokalen waar de leerlingen kunnen knutselen, dansen en voorwerpen maken. Mooi ook om te zien was het tekenlokaal. Zo'n 15 leerlingen waren bezig met hun vingerafdruk te tekenen. 2 Jongens zaten naast elkaar steeds te smoesen waarop ze elkaars tekening wisselden en de ene jongen geld gaf aan de ander. Heel slim werden de tekendoosjes voor de tekening gezet zodat de juf niet kon zien dat de ene jongen niet bezig was met zijn eigen tekening.  Ik denk dat tekenen niet zijn sterkste vak was ;). Stond er wel even versteld van om dit te zien, maar kon er ook wel weer om lachen. 

Er is de mogelijkheid voor kinderen om te blijven slapen op het schoolterrein. Sommige kinderen komen van verder weg. Er is een groot theater aanwezig, een groot zwembad en sportterrein. Deze laatst 3 genoemde wordt ook te huur aangeboden. Een erg mooi project om gehandicapte kinderen een kans te geven. Het wordt zelfs vanuit de overheid voor een deel gesubsidieerd.  Wederom is het contrast tussen arm en rijk weer erg groot. Het gebouw staat tussen de krottenhuizen.


Verder gaan we nog steeds met Doedoe mee om de thuiszorg te verlenen. We zijn zelfs een middagje bij haar thuis geweest om thee te drinken en ze wilde graag haar fotoalbum laten zien.

We hebben hele mooie casussen kunnen volgen.. jonge hiv positieve meiden die we op het begin uitgedroogd en uitgeput op bed zagen liggen en 2 maanden later toch dusdanig zijn opgeknapt door hun behandeling trouw in te nemen. Erg mooi om te zien dat ze weer op de been staan en een toekomst kunnen opbouwen.

Ook veel trieste situaties meegemaakt. Een aantal jonge mensen zien overlijden waarvan we het totaal niet hadden verwacht. Mensen die hiv positief zijn, diarree hebben, uitdrogen en te laat bij het ziekenhuis arriveren.

Een moeder die haar dochter net heeft verloren aan de gevolgen van hiv en in dezelfde week te horen krijgt dat haar man kritiek in het ziekenhuis ligt. Haar man hadden we een aantal weken geleden naar het ziekenhuis gebracht ivm een lage suiker. Ze willen zijn been amputeren maar zijn conditie is te slecht. Etc etc

Blijft verbazingwekkend om te zien hoeveel mensen hiv positief zijn, dat het jonge mensen van onze eigen leeftijd zijn die het niet overleven met name omdat er behandelingen niet trouw worden ingenomen en omdat er veel schaamte en ontkenning is.. maar ook omdat de medische zorg in dorpen lang niet zo goed is als in steden. Wetend dat als deze mensen in Nederland

 hadden gewoond, dat er waarschijnlijk nog een kans was geweest.. dat het niet gepast is om met condoom te vrijen want je vrijt om kinderen te maken.. dat mensen ondanks alles blijven lachen en het leven accepteren zoals het is..dat mannen vaak hun vrouw met kinderen verlaten voor een andere vrouw.. dat mannen het duidelijk voor het zeggen hebben in deze cultuur en dominant zijn... Dat Doedoe zich blijft inzetten voor het geven van voorlichting en educatie en mensen weet te overtuigen om medicatie in te nemen en zich te laten testen.. dat er niet veel waarde wordt gehecht aan privacy en regeltjes wat ook heel mooi is om te zien! Dat er ontzettend veel familieleden, buren, kennissen voor elkaar zorgen en dat het geen keuze is maar een gewoonte. En zo kan er nog wel even doorgegaan worden.


Ook nog even wat party nieuws! We hebben een huisfeestje gegeven. 's Middags om 3 uur een aantal gasten ontvangen, lekkere hapjes gemaakt en drankjes genuttigd. We zijn nog een keer in Potchefstroom wezen stappen en hebben om 3 uur snachts besloten om een bommetje in ons buitenzwembadje te doen. Wat een lachen. Helaas iets te hard gelachen waardoor de oudjes in de buurt hadden geklaagd. Oepsie we wisten niet dat de ouderen in Zuid Afrika zulke goede oren hadden. Nogmaals onze welgemeende excuses voor hen en Lynette. 

Maartje en Elske hebben nog een keer gecheckt of het alarm van het huis het wel deed door rondjes in de tuin te rennen. Onze Afrikaanse mama was namelijk 2 weken op vakantie en dat vonden we aan het begin best spannend. Er wordt hier namelijk ontzettend veel ingebroken. Vervolgens bleek het alarm het inderdaad te doen. Heel fijn om te weten maar 5 minuten later stond de security dan ook voor onze poort hahah oepsie. Gelukkig kon hij er om lachen en ook nog maar even verteld dat hij het bij een volgende keer niet gelijk moet denken dat we weer aan het spelen zijn met het alarm ;) toch was het fijn om te weten dat er zo snel actie werd ondernomen.

We hebben een soort afscheidsdiner gegeven voor onder andere Doedoe, Lynette, Willie en Roos. Allemaal waren we keukenprinsesjes en hebben we (Nederlandse) hapjes in elkaar gezet. Zoals appelflappen, arretjescake en roomijs met stroopwafel. Het viel erg goed in de smaak en het was erg leuk om met z'n allen dit voor te bereiden. 

En tot slot hebben we een zandstorm meegemaakt. Daarvan, en van de andere benoemde onderwerpen, zullen we foto's uploaden.


We willen nog even kwijt dat we het heel erg leuk vinden om jullie reacties te lezen!! Erg mooi om te zien hoe jullie over bepaalde dingen denken en betrokkenheid tonen. We hebben vernomen dat het in Nederland rond de 5 graden is. Niet getreurd..ook hier is het niet alleen maar zonneschijn. Het is de laatste week veel aan het regenen en onweren. En dat voornamelijk in ons vrije weekend helaas. Maar de mensen hier zijn erg blij met de regen omdat het zo'n lange tijd droog is geweest.


We zijn zo uitgenodigd bij Etienne voor een barbecue.  En morgen gaan we waarschijnlijk met Lynette en Gerald naar Klerksdorp, een plaats verderop. 


Weer baie dankie voor het lezen van ons verslag en we hopen dat jullie er een beetje van genoten hebben.